Week 5 ‘Borsthaar en hoge hakken’

Lieve mensen, hier ben ik weer met mijn reisverslag! Ik vind het altijd leuk om jullie nieuwsgierig te maken met mijn titel dus daar kom ik zo op.

Afgelopen weekend hadden we de barbecue bij ons thuis wat heel gezellig was. Toen een broeder 3 weken geleden de uitnodiging kreeg, kwam die naar ons toe om te zeggen dat het die dag zou gaan regenen. Had die 2 weken van te voren het weerbericht gecheckt haha. En hij had nog gelijk ook, want de avond begon met een bui, maar die waaide snel over. We hebben lekker gegeten en gedanst onder de sterrenhemel op warme afrikaanse klanken.
Deze week op stage was een pasgeboren baby opgenomen met neonatal sepsis. Ik zie zoveel baby’s op de afdeling met deze aandoening en kon er deze week achter komen waardoor dat vaak veroorzaakt wordt. Je ziet namelijk dat tradities nog heel veel worden gebruikt. Zo ook de traditie om op het nog niet afgevallen navelstrengstompje koeienmest, as of moedermelk te doen met rotting als gevolg. Hierdoor kan het pasgeboren kindje hoge koorts krijgen, koude rillingen, sterke moeheid, shock en orgaanuitval krijgen. Ook zie je veel kinderen met een uitpuilende navel door een navelbreuk. Zo hadden we deze week een baby van 4 dagen oud waarbij de ademhaling stopte de saturatie (zuurstofpercentage in het bloed) zakte naar 34% met een hartslag van 212. In Nederland zou binnen een paar minuten de hele kamer vol staan met witte jassen, maar hier heb je geen noodbel en de telefoon op de afdeling doet het ook niet. Dus de verpleegkundige pakte rustig de ballon om het kindje te beademen en nadat een andere verpleegkundige het rapport had afgeschreven waar ze mee bezig was kwam ze met een zuurstoftank aan. En later hadden ze de arts gehaald die wat medicijnen had voorgeschreven, en als de zuurstof op was op de afdeling dan kon de baby overgeplaatst worden naar ‘high care’. Toen ik terug kwam van pauze vroeg ik waarom we de baby nog niet hadden overgeplaatst, toen zei de verpleegkundige zoiets van ‘ja dat kunnen we wel doen, maar het is alleen dat we het nog moeten doen’. Dus ik zeg dat ik best wil helpen alleen niet weet hoe zo’n overplaatsing gaat. En toen maakte ze toch aanstalten om de baby te verplaatsen, maar ze dragen gewoon de baby en alle spullen en leggen het in een bedje op high care afdeling. Moeder in tranen, maar er wordt geen enkele aandacht besteed aan de gevoelens van de moeder. Er wordt allen gezegd ‘pak je spullen, we gaan’. Op de high care is weinig verschil in middelen van de gewonen afdelingen. Het enige verschil is dat ze zuurstof uit de muur hebben, minder patiënten en wat minder katten en kakkerlakken in de kamers lopen.
Maar ik zou jullie niet alleen lastig vallen met het verdriet en leed hier, maar ook de dingen waar ik voldoening uithaal. Toen ik het jongetje met tb, hiv en ondervoeding aan het verzorgen was en hem wou helpen met eten weigerde hij te eten. Dus ik vroeg hem wat er aan de hand was, toen zei die heel zachtjes een woord in het kwangali. Dus ik vroeg mijn collega wat dat betekende, toen vertaalde ze voor me dat hij zei dat die snoep mist. En toen opende hij z’n laatje en pakte 2 dollar. Ik vroeg mijn collega te zeggen tegen het jongetje dat hij eerste z’n ontbijt moest eten en daarna snoep kreeg. Hij had maar een paar happen gegeten want mensen worden hier te vaak teleurgesteld en dingen beloofd die niet worden waargemaakt. Dus ik vond het goed, en vroeg de hoofdzuster of ik snoep mocht gaan halen met het kindje. Toen zei ze nee ga maar alleen, toen zei ik ja maar ik zet hem in de rolstoel, met een dekentje en blijf in de buurt. Toen gaf ze toestemming. Dus ik zette het gewichtloze kindje in de veel te grote rolstoel, met een dekentje over z’n vetloze beentjes. Gaf hem zijn 2 dollar en daar gingen we. Ik heb al veel bekijks als blanke daar, maar als witte verpleegkundige met een patientje rijdend in een rolstoel om snoep te gaan kopen helemaal. Net buiten het terrein van het ziekenhuis zitten een paar vrouwen snoepgoed e.d te verkopen. Dus daar aangekomen liet ik het jongetje zelf kiezen en betalen wat hij wilde. En toen gingen we op een rustig plekje zitten, zodat hij even weg is uit z’n kamer, de televisie en de drukte van de afdeling, en rustig kon genieten van zijn zakje pinda’s en lolly. Zoals ik al zei toont hij bijna geen emotie en kan ik zijn taal niet, maar hopelijk heeft hij ervan genoten. Voordat ik stage ging lopen zag ik er heel erg tegen op dat ik de taal niet kan en Engels, zacht uitgedrukt, niet mijn sterkste kwaliteit is. In de opleiding leer je om actief te luisteren door o.a. de gevoelens van de patiënt te benoemen. Maar doordat ik hier met kinderen werk en met mensen die een andere taal spreken, wordt je er veel meer van bewust dat communicatie veel verder gaat dan woorden. Hier kan ik niet de gevoelens van het kleine jong benoemen, maar ik kan wel met daden laten zien dat ik in zijn belevingswereld stap. En zulke communicatie gaat nog veel verder. Ik weet namelijk nog hoe mooi ik het vond dat ik m’n eigen snoepjes mocht uitzoeken voor een schoolreisje. En in de opleiding leer je ook ‘dat je de autonomie van de patiënt moet waarborgen’, heel abstract allemaal in een boek. Maar hier gaat dat echt leven. Zo ging ik weer met de kinderen tekenen, en leerde ik dat jongetje z’n eigen naam schrijven. Met z’n vingers bijna nog dunner dan de pen stond daar z’n moeilijke naam, dus ik gaf hem heel enthousiast complimenten, en eindelijk verscheen er een klein verlegen lachje waarbij z’n verrotte melktandjes tevoorschijn kwamen. Ik hoop dat ik een beetje z’n zelfrespect en autonomie heb vergroot door hem iets zelf te laten presteren in zijn leven waarin die al alles is verloren.
Het leuke is dat de verpleegkundige het wel opmerken en leuk vinden dat ik zo’n contact met de kinderen maak. Want toen ik me voorstelde aan een collega die ik nog niet eerder had ontmoet zei ze ‘oh dus jij hebt die mooie tekeningen gemaakt’ en een andere collega zei ‘je bent echt een kinderverpleegkundige’.
Ohja ik zou nog de titel van het reisverslag verklaren. Wat je hier ziet is dat veel vrouwen veel aandacht aan hun uiterlijk besteden. Vooral als ze een baan als lerares of op het kantoor werken maken ze zich heel mooi. Dragen een jurkje of rokje, glimmende sieraden, hoge hakken en voor mij als blikvanger een met borsthaar bedekte decolleté. En het lijkt ze niks uit te maken, ze maken zich heel mooi maar scheren hun benen niet, hebben borsthaar en baardhaar.
Ik heb deze week ook traditioneel drinken geproefd, shikundu. Het is drinken met mahangomeel, water en heel veel suiker. Het deed mijn smaakzintuigen niet veel goeds, want elke morgen als ik om 6.30 buiten loop in de heerlijke ochtendtemperatuur en ik loop de afdeling op komt er een warmte op me af en een mengsel van allerlei geuren, waaronder van dit drinken. De shikundu is voor mij dus een associatie met de geur van het ziekenhuis, dus niet bepaald smakelijk.
Waar ik vandaag van heb genoten is mijn tweede boterham met hagelslag in de 5 weken dat ik hier ben. Ik heb 2 kleine pakjes extra pure hagelslag van de Ruijter meegenomen als noodvoedselpakket. Echt zo apart hoe je van zoiets simpels als een boterham met hagelslag kan genieten. Je ruikt er aan voordat je eet, geniet van elke hap en laat geen korreltje op je bord liggen. En toen Roos en ik onze boterham ophadden, zeiden we tegen elkaar dat we eigenlijk nog honger hadden, maar niets meer wilden eten omdat de chocolasmaak in onze mond dan weg zou gaan haha.